Wat is emotionele verwaarlozing en wat zijn de gevolgen

Emotionele verwaarlozing is een vorm van psychologische mishandeling waarbij je persoon, meestal in je kindertijd, niet de emotionele steun, aandacht, bevestiging en waardering hebt gekregen die je nodig had voor een gezonde emotionele ontwikkeling.

Emotionele verwaarlozing kan ook voorkomen in volwassen relaties.
Dan gaat het over een partner die niet voldoende emotionele ondersteuning biedt.

Emotionele verwaarlozing kan diepgaande en langdurige gevolgen hebben op jouw gedrag, welzijn en handelen in jouw leven en in relaties.

Er zijn veel manieren waarop je volwassene last kunt krijgen van emotionele verwaarlozing uit je kindertijd.

Hieronder beschrijf ik 20 gevolgen die je kunt ervaren wanneer je te maken hebt gehad met emotionele verwaarlozing;

Laag zelfbeeld en eigenwaarde

Emotioneel verwaarloosde kinderen groeien vaak op zonder de bevestiging en waardering die ze nodig hebben. Dit leidt vaak tot een laag zelfbeeld en een gebrek aan eigenwaarde en zelfvertrouwen als volwassene.

Pleasen en aanpassen

Omdat emotioneel verwaarloosde kinderen niet de emotionele ondersteuning krijgen die ze nodig hebben gaan ze onbewust overlevingsstrategieën creëren waarmee ze wel de aandacht, liefde, bevestiging en waardering krijgen ze nodig hebben.

Een van die manieren is aanvoelen wat die ander nodig heeft en dit gaan geven in de vorm van pleasen. En zich aanpassen op een manier waardoor ze wel die aandacht en bevestiging krijgen.

Moeite met uiten emoties en gevoelens

Emotioneel verwaarloosde kinderen hebben vaak nooit geleerd hoe ze hun emoties op een gezonde manier kunnen uiten. Als volwassenen kunnen ze worstelen met het identificeren en uiten van hun gevoelens.

Problemen met intieme relaties

In het latere leven kun je moeite krijgen met het aangaan van intieme relaties.
Te veel nabijheid of intimiteit kan lastig aanvoelen en zich uiten in bindingsangst.

Afstandelijkheid en onbereikbaarheid voelt vaak vertrouwd maar geeft het gevoel weer emotioneel niet te krijgen wat je nodig hebt. En kan oude gevoelens van emotionele tekorten doen opleven. Dit uit zich vaak in verlatingsangst.

Angst voor afwijzing

Wanneer je als kind emotioneel verwaarloosd bent, leer je vaak niet hoe je jouw emoties op een gezonde manier kunt uiten. En hoe je je moet hechten aan anderen. Hierdoor kun je een diepgewortelde angst ontwikkelen voor afwijzing en veroordeling door anderen.

Je kunt je terughoudend voelen om je hechten, bloot te geven of hulp te vragen uit angst afgewezen te worden.

Depressie

Het gebrek aan emotionele steun uit de kindertijd geeft ook een hoger risico op angststoornissen en depressie.

De emotionele littekens kunnen leiden tot constante zorgen en somberheid.

Perfectionisme

Sommige volwassenen die emotioneel verwaarloosd zijn, kunnen perfectionisten worden.

Ze streven voortdurend naar goedkeuring en bevestiging. Proberen daarom alles te doen op de meest “perfecte manier” uit de hoop zo de bevestiging en waardering alsnog te krijgen van anderen. Die ze in jeugd niet hebben gekregen.

Zelfafwijzing

Een gevolg van emotionele verwaarlozing is ook dat je een sterk ontwikkelde innerlijke criticus. Een deel in jezelf waarmee je jezelf continu beoordeelt en bekritiseerd. Dit is erg vermoeiend en leidt tot veel innerlijke spanning en stress.

Moeite met zelfzorg

Als je emotioneel verwaarloosd bent, kan het zijn dat je moeite hebt met zelfzorg. Je kunt je als overlevingsmechanisme hebben geleerd je eigen behoeften te negeren of minimaliseren, wat kan leiden tot fysieke en emotionele uitputting.

Moeite met grenzen

Grenzen stellen kan moeilijk zijn als je emotioneel verwaarloosd bent.
Je eigen grenzen voelen, deze aangeven naar anderen en bewaken kan een lastige opgave zijn. Het gevolg hiervan kan zijn dat je over je grenzen laat gaan en gaat.

Gevoel van leegte en eenzaamheid

Een veelvoorkomend gevoel bij mensen die emotioneel verwaarloosd zijn is een gevoel van leegte en eenzaamheid. Ze voelen zich vaak anders dan anderen. En vinden het moeilijker om duurzame verbindingen aan te gaan. Het kan ook zijn dat er wel waardevolle verbindingen zijn, maar dat je je toch leeg en eenzaam voelt.

Verslavingsgedrag

Om al die lastige gevoelens van pijn, leegte, schaamte, eenzaamheid enz. te verdoven kan er verslavingsgedrag ontstaan, zoals overmatig eten, drinken, drugsgebruik, gokken of relatieverslaving.

Heling van de gevolgen van emotionele verwaarlozing

Het is belangrijk te weten dat de gevolgen van emotionele verwaarlozing zijn te overkomen. Dat betekent dat herstel en heling mogelijk is. Er is geen snelle, eenvoudige weg, maar het is zeker mogelijk wanneer je werkt aan je eigen heling en herstel.

Enkele stappen die belangrijk en nodig zijn om te helen van emotionele verwaarlozing;

Een belangrijke eerste stap voor herstel en heling van de gevolgen van emotionele verwaarlozing is zelfbewustzijn. Herken de tekenen en gevolgen van emotionele verwaarlozing bij jezelf in jouw leven. En begrijp hoe deze je huidige gedrag, gedachten en gevoelens beïnvloeden.

Erken en accepteer dat je bent blootgesteld aan emotionele verwaarlozing en dat het niet jouw schuld is. Dit is een belangrijke stap om schuldgevoelens en schaamte te verminderen.

Werk aan het leren herkennen en uiten van je emoties. Dit kan bestaan uit het bijhouden van een dagboek of je gevoelens uiten naar een goede vriend of therapeut.

Wees vriendelijk en geduldig voor jezelf. Emotionele verwaarlozing leidt vaak tot zelfkritiek en negatieve zelfbeoordeling. Leer zelfcompassie te hebben en beoefenen. En jezelf met dezelfde vriendelijkheid te geven die je anderen zou geven.

Leer je eigen grenzen voelen en gezonde grenzen te stellen in je relaties.
Dit betekent “nee” kunnen zeggen als dat nodig is. Voldoende afstand nemen als dat beter is voor jouw welzijn en welbevinden.
En je eigen behoeften kennen en prioriteren.
Zodat je jezelf beschermt tegen verder emotioneel misbruik en beschadiging van jou.

Het is aan te raden je te verdiepen in heling en herstel van emotionele verwaarlozing en mishandeling. En zelf echt stappen te zetten om de schade ervan te herstellen. Dat kun je bijvoorbeeld doen met het online programma “Stop liefdespijn en codependentie”. Je krijgt dan iedere week online een les met een video. En concrete opdrachten en oefeningen waarmee je zelf werkt aan jouw heling en herstel.

Ook kun je bij ons terecht voor persoonlijke begeleiding en therapie.
Daarbij ga je samen met een daarvoor opgeleide en ervaringsdeskundige therapeute stap voor stap oude pijn en emoties verwerken. En heel gericht werken aan heling, herstel en concrete oplossingen voor de patronen en problemen waar je last van hebt.